Сүйемелдеу қызметі
 |
Аманова Акбота Илиясовна Туған күні: 08.03.1975 Еңбек өтілі: 12 жыл Мамандығы: Кітапханашы «Ақ ниетте» 2016 жылдан кітапханашы болып жұмыс атқарады |
I. ОЗДОРОВИТЕЛЬНАЯ И МЕДИЦИНСКАЯ ПОДДЕРЖКА
ЛЕЧЕБНО-ФИЗИЧЕСКАЯ КУЛЬТУРА
ЛФК – это метод, использующий средства физической культуры с лечебно-профилактической целью для более быстрого и полноценного восстановления здоровья и предупреждения осложнения заболевания. ЛФК обычно используется в сочетании с другими терапевтическими средствами на фоне регламентированного режима. Действующим фактором ЛФК являются физические упражнения, т.е. движения, специально организованного и применяемые в качестве неспецифического раздражителя с целью лечения и реабилитации больного. ЛФК играет существенную роль в формировании и коррекции развития ребенка.
Цели ЛФК:
— коррекция имеющихся дефектов здоровья у детей
— профилактика вторичных изменений при определенных соматических заболеваниях
— стабилизация функциональных систем организма
— повышение адаптивности организма к условиям жизни
Очень важно своевременно выявить детей, имеющих отклонения в состоянии здоровья, которые еще не носят необратимый характер, но снижают физическую работоспособность, задерживают развитие организма.
Основные задачи занятий ЛФК – оздоровительные, образовательные, эстетические, воспитательные, коррекционные.
Методы лечебной физкультуры:
1). Наглядные методы, обеспечивающие яркость, чувственность восприятия и двигательных ощущений.
2). Словесные методы, обращения к созданию, помогающие выполнению двигательных ощущений.
3). Практические методы, связанные с практической деятельностью, обеспечивающие действенную проверку правильности восприятия движения на собственных мышечно-моторных ощущениях.
В школьном возрасте необходимо уделять внимание специальной гимнастике для укрепления мышц живота и спины. На занятиях ЛФК используются разнообразные комплексы упражнений в положении лежа и полулежа, так как позвоночник нужно щадить, т.е. укрепление мышц с образованием «мышечного корсета». Нестойкие нарушения осанки сравнительно несложно устранить при помощи специальных упражнений.
Как показывает практика, применяемые упражнения с лечебной, коррекционной и профилактической целями, негативных последствий не имеют. Зал ЛФК оснащен самыми новейшими снаряжениями.
Основные методики ЛФК:
1. Методика Семеновой К.А.
2. Методика Бадаляна.
3. Методика Бобат (Бобат терапия).
4. Методика адаптивной физкультуры.
5. Метод кинезиотейпирования.
6. Метод сенсомоторной интеграции.
7. Кинезотерапия.
8. Гидрокинезотерапия.
Категории детей нуждающиеся в занятиях ЛФК:
1. Дети с ДЦП
2. Дети с патологическими изменениями опорно-двигательного аппарата
Детский Церебральный Паралич – группа детских заболеваний, обусловленных внутриутробным поражением головного мозга, черепно-мозговой травмой в родах, различными заболеваниями в раннем детстве, например, энцефалитом. Нередко параличи сочетаются с задержкой умственного развития, эпилептическими припадками, гиперкинезами, трофическими расстройствами в пораженных конечностях.
Формы ДЦП:
— Спастическая диплегия
— Спастический тетрапарез
— Гиперкинетическая форма
— Атонически-астатическая форма
— Гемипарез
— Гемиплигия
— Спастико-гиперкинетическая форма
| Формы ЛФК | Средства ЛФК | Методики ЛФК | Способ проведения занятий ЛФК |
| Утренняя гимнастика Лечебная гимнастика Дозированная ходьба Производственная гимнастика Лечебное плавание Гидрокинезотерапия Механотерапия Трудотерапия, обучение бытовым навыкам и ходьбе. Игры, спортивные игры. |
Физические упражнения Физические упражнения в воде Ходьба Восхождения Занятия на тренажерах Плавание |
при заболеваниях опорно-двигательной системы (ЛФК при коксартрозе, при нарушении осанки, при остеохондрозе, сколиозе); при заболеваниях сердечно-сосудистой системы; при заболеваниях дыхательной системы; при заболеваниях пищеварительной системы; при нарушении осанки; при травмах; при операциях на грудной клетке; |
Занятия с инструктором ЛФК (индивидуальные занятия, малогрупповые [2-3 человека] и групповые [8-12чел]) Самостоятельные занятия — физические тренировки |
 |
Аңсағанова Айым Болатқанқызы, 26.10.1998
Лауазымы: сурдопедагог Біліктілік санаты «Педагог-модератор» Педагогикалық өтілі – 2 жыл Негізгі функционалдық қызметі: ерекше білім беруді қажет ететін оқушылармен оқу-коррекциялық жұмыстарды жүзеге асыру. Бұзылыстардың деңгейі мен түрлерін анықтау мақсатында оқушыларға зерттеу жүргізу, есту қабілетінің төмендеуі нәтижесінде пайда болған бұзылыстарды түзетуде қолданылатын әдістерді анықтау. Оқу жоспары мен оқу процесінің кестесіне сәйкес оқыту бағдарламаларын жүзеге асыру. Білімі: жоғары, С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан Мемлекеттік Университеті», мамандығы «Дефектология», 2016-2020 ж. «Сарсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан университеті» КЕ АҚ, «Дефектология мамандығы бойынша педагогика ғылымдарының магистрі, 2020-2022 ж. |
Курстық даярлық:
- «Психолого-педагогические основы обучения и воспитания детей с ограниченными возможностями» 2017 год
- «Инновационные технологии в работе логопеда: экспресс-курс постановки звука» курс повышения квалификации 2019 год г. Павлодар
- «Традиционные и инновационные технологии логопедического массажа при нарушении речи» курс повышения квалификации 2019 год г. Павлодар
- «Эффективные способы постановки звуков с элементами миогимнастики и логомассажа» курс повышения квалификации 2019 год
- 5. «Функциональное чтение: скорочтение, понимание, применение». С правом преподавания. 2019 год, г.Алматы
- «Нейропедагогика. Практическое применение нейропсихологических упражнений в групповом работе с детьми» 2020 год
- «Формирование и развитие речи» методического центра Зонтовой О.В. Модуль 1 «Запуск слухоречевого развития» в количестве 22 учебных дней.
- «Сурдопедагогтың кәсіби қызметі. Есту қабілеті бұзылған балалармен түзету-педагогикалық жұмысты ұйымдастыру» в объеме 80 академических часов. Казахстансикй центр Переподготовки и Повышения Квалификации.
- «Особенности логопедической работы со слабослышащими детьми и детьми после кохлеарной имплантации»
- Свидетельство: «Переводчик жестового языка» 2020, г.Астана
 |
Мамырбеков Ақжол Жанатбекұлы, 02.12.2000г
Учитель лечебной физической культуры и учитель адаптивной физической культуры, КГУ «Школа-интернат «Ақ ниет» УО ВКО г.Усть-Каменогорск Категория: Педагог модератор Стаж работы: 2 года Образование: Высшее, ВКГУ им С. Аманжолова Специальность:Физическая культура и спорт Курсы:
|
«Ақ Ниет» мектеп-интернатының медициналық блогы ғимараттың бірінші қабатында орналасқан. Медициналық блокта: педиатр, невропатолог, офтальмолог дәрігердің кабинеті, емшара кабинеті, физиотерапиялық кабинет, ЕДШ залы, изолятор бар.
Штатта 12 медицина қызметкері бар, оның ішінде: 3 дәрігер, 6 медбике, 1 кіші медицина қызметкері, емдік денешынықтыру жөніндегі нұсқаушы.
Медициналық қызмет көрсету дәрігерге дейінгі, білікті және шұғыл медициналық көмек көрсетуге арналған медициналық лицензияға сәйкес жүзеге асырылады.
Невропатолог пен офтальмолог оңалтудың жеке жоспарын жасайды, сауықтыру динамикасын бақылайды, оқушыларға түзету емін ұйымдастырады.
Медициналық қызмет көрсетуді тәулік бойғы режимде мейірбикелер жүзеге асырады, олардың функцияларына санитарлық-эпидемиологиялық режимді, тәрбиеленушілердің жеке гигиенаны сақтауын бақылау мен қадағалау кіреді.
Диеталық мейірбике тәрбиеленушілердің толыққанды, ұтымды 5 реттік тамақтануын ұйымдастырады, ас блогында санитариялық-гигиеналық режимнің сақталуын және ас блогының жұмысын бақылауды жүзеге асырады.
Балаларды сауықтыру ЕДШ залында және физиотерапия кабинетінде жүргізіледі.
Медициналық блок 100% медициналық жабдықтармен және дәрі-дәрмектермен жабдықталған. Физиотерапия кабинетінде жоғарғы тыныс алу жолдарының ауруларын емдеу және алдын алуға арналған «УВЧ-60» аппараты, «УФО», «Алмаг» аппараттары және басқалары бар.
| № п/п | Наименование мероприятии | Сроки исполнения | Ответственные лица |
| 1. Организационные мероприятии | |||
| 1. | 1.Обследование воспитанников, поступающих в школу интернат. Изучать воспитанников и распределять «по группе риска заболеваемости ».
2. Диагностика и мониторинг состояния здоровья воспитанников.
3. Создание информационной базы состояния здоровья воспитанников.
4. Организация проведения противоэпидемических мероприятий в случае регистрации инфекционных заболеваний.
5. Организация и проведение профилактических осмотров всех возрастных групп воспитанников. 6. Организация и проведение контроля выполнения санитарных правил и норм зезинфекционного режима сотрудниками школы-интерната. |
Сентябрь
1 раз в полугодие сентябрь при обращении постоянно постоянно |
врач педиатр
врач педиатр врач педиатр ст.медсестра врач педиатр деж.медсестра врач педиатр ст.медсестра |
| 2. | 1. Разработка рекомендации по организации дифференцированного питания при наиболее рапространенных видах заболеваний.
2. Разработка специального меню для хронических больных и ослабленных воспитанников.
3. Улучшение ассортимента блюд, обеспечение витаминзации и йодирования питания воспитанников. |
октябрь
сентябрь- октябрь сентябрь- октябрь |
диетсестра
врач педиатр Диетсестра врач педиатр диетсестра |
| 3. | Проверка санитарного состояния школы-интернат перед началом нового учебного года. | август | зам. директора по АХЧ |
| 4. | Подготовка медицинского блока к началу нового учебного года, обеспечение необходимым медицинским оборудованием,лекарственными препаратами. | август | зам. директора по АХЧ
ст.медсестра |
| 5. | Составление программы гигиенического обучения, воспитания воспитанников к формированию норм и навыков здоровог о образа жизни на 2022-2023 учебный год. | август | врач педиатр |
| 6. | Составление плана работы медицинского блока на 2022-2023 учебный год. | сентябрь | врачи
медсестры |
| II. Лечебно- профилактические мероприятия. | |||
| 1. | Составление графика проведения медицинского осмотра воспитанников. | сентябрь | врач педиатр
ст.медсестра |
| 2. | Составление графика проведения углубленного медицинского осмотра воспитанников. | сентябрь
март |
врач педиатр |
| 3.
|
Организация флюрографического обследования обследования воспитанников (15лет и старше) | сентябрь | ст.медсестра |
| 4. | Организация гинекологического осмотра девочек с 10 летнего возраста (с разрешением родителей) | сентябрь
март |
врач педиатр |
| 5. | Выдача заключения о состоянии здоровья воспитанников школы-интерната с назначением лечебно-профилактических мероприятии. | декабрь
май |
врач педиатр |
| 6. | Составление плана лечебно-профилактических мероприятии направленных на предупреждение простудных заболеваний на 2022-2023 учебный год. | август | врач педиатр |
| 7. | Контроль за выполнением лечебно-профилактических мероприятий воспитанников с откланениями в состоянии здоровья. | ежедневно | ст. медсестра |
| 8. | Подведение анализа результатов медицинского осмотра. Обсуждение на рсширенном заседании педсовета результаты медосмотров воспитанников. | по окончании медосмотра | врач педиатр |
| 9. | Проведение профориентационной работы воспитанников с учетом их состояния здоровья начиная с 6-го класса. | по плану | врач педиатр
зам. директора по учебной части |
| 10. | Проведение беседы по прфилактике травматизма воспитанников школы-интерната. | постоянно | врач педиатр
деж.медсестра |
| 11. | Регулярно проводить амбулаторный прием воспитанников в медицинском блоке школы-интерната. | постоянно | врач педиатр
деж.медсестра |
| 12. | Осуществлять контроль за занятиями в зале ЛФК | постоянно | врач педиатр ст.медсестра |
| III. Санитарно-эпидемиологические мероприятия | |||
| 1. | Составить план по протиоэпидемических мероприятий по профилактике гриппа и респираторных инфекции на 2022-2023 учебный год.(беседы, лекции, буклеты) | октябрь | врач педиатр
ст.медсестра |
| 2. | Осуществлять контроль за санитарно-гигиеническим обучением и воспитанием детей. | ежедневно | деж. медсестра
воспитатель |
| 3. | Осуществлять контроль за приготовлением пищи, мытья посуд, сроком реализации продуктов в столовой в школе-интернате. | ежедневно | врач педиатр
ст. медсестра диетсестра |
| 4. | Осуществлять контроль за прохождением медосмотров персоналом школы-интерната. | постоянно | ст. медсестра |
| 5. | Проводить осмотр персонала пищеблока в столовой школы-интерната на наличие гнойничковых и инфекционных заболеваний с отметкой в журнале здоровья. | постоянно | диетсестра |
| IV. Санитарно- просветительская работа | |||
| 6. | Составить программу гигиеническог обучения и воспитания детей, формирования норма навыков здорого образа жизни на 2022-2023 учебный год. | август
сентябрь |
врач педиатр |
| 7. | Регулярно проводить лекции и беседы для воспитанников, включая вопросы полового воспитания, антиалкогольной и антиникотинной пропаганды, ЗППП и ВИЧ-инфекции с привлечением специалистов. | по плану | врач педиатр
ст. медсестра |
| 8. | Принимать участие в организации и проведении мероприятий школы-интернат посвященных вопросам здорового образа жизни. | по плану | врач педиатр
зам. директора по ВР |
| 9. | Проводить беседы, лекции на тему профилактики заболеваний, гигиен ы воспитанников. Организовать родительский лекторий по профилактике заболевании. | 1 раз в четверть | врач педиатр
ст. медсестра |
| 10. | Проводить с техническим персоналом школы циклы, бесед по вопросам санитарного состояния школы-интерната, соблюдение санитарно-эпидемиологического режиам и прфилактике инфекционных заболеваний. | ежемесячно | врач педиатр
ст. медсестра |
| 11. | Выступление на педогогических советах по вопросам охраны здоровья и гигиенического воспитания детей. | по плану | врач педиатр |
| 12. | Комплектование методических и наглядных пособии по гигиеническому воспитанию детей. | в течении года | врач педиатр |
Сотрудники:
 |
Сасыкова Айжан Орынтайқызы. Туған жылы 25.06.1973 жыл. 1991 жылы Өскемен медициналық училищесін бітірген.
Еңбек өтілі – 31 жыл. Санат — жоғары. Лауазымы: Медбике |
 |
Ахметбаева Лазат Шаденқызы 02.10.1966 жыл. Семей медициналық училищесін 1985 жылы бітірген.
Еңбек өтілі 26 жыл. Санаты — жоғары. Лауазымы: медбике, массаж медбикесі. |
 |
Құсайынова Гүлбану Сағадатқызы 27.03.1962 ж. Өскемен медициналық училищесін бітірген.
Жұмыс тәжірибесі 41 жыл. Санаты жоғары. |
 |
Жақсыбаева Зәуреш Зейнешевна 20.11.1964 ж. Өскемен медициналық училищесін бітірген.
Еңбек өтілі – 35жыл. Санаты жоғары. |
 |
Шериязданова Жанар Дүйсеновна. 23.09.1967 жылғы. Өскемен медициналық училищесін 1988 жылы бітірген.
Еңбек өтілі 23 жыл. Санаты жоғары. Лауазымы: Медбике. |
Майтабандық деген не және одан қалай арыламыз?
Майтабандылық (майтабандық) – табанның сыртқы және ішкі пішінінің өзгеруі (деформацияға ұшырауы) салдарынан пайда болатын ауру, тірек-қимыл аппаратының ауруы. Адамның табаны көптеген сүйектерден, буын және сіңірлерден тұрады. Сүйектердің дұрыс орналасуы өте маңызды. Себебі жүру барысында адамның барлық салмағы тікелей аяққа түседі. Табанның элементтері бір-бірімен байланыса отырып екі доға құрады, оны «табан күмбездері» деп атайды. Олар бойлық (табанның ішкі бөлігі) және көлденең (саусақтар арасы) түрде орналасады. Осы екі доға арқасында табанның ортаңғы бөлігі жерге тимейді. Ал майтабандылығы бар адамның бүкіл табаны жерге тиіп тұрады, яғни табан күмбездері төмен түскен. Бұл аяқтың амортизациялық қабілетін нашарлатады. Аяқ тез шаршап, табанда ауырсынулар байқалады. Табан күмбездерінің деформациялануына қарай майтабандықтың екі түрі анықталған: бойлық және көлденең.
Пайда болуына қарай майтабандықтың төменгідей түрлері болады:
- туабітті пайда болатын майтабандық – құрсақ ішіндегі даму ауытқуының салдарынан болады. Жалпы, туабітті майтабандық өте сирек кездеседі;
- рахитттік (мешелдік) майтабандық – бір жасында рахитпен ауырған балаларда кездеседі. Рахиттің салдарынан өзгеріске ұшыраған сүйектер мен буынды сіңірлерге баланың дене салмағы түсуі салдарынан болады. Дәрумендер мен микроэлементтердің жетіспеуі де себеп болуы мүмкін;
- жарақаттанудан кейін пайда болатын майтабандық – толарсақ, өкше және тобық сүйектернің сынуынан кейін қалыптасады;
- паралич (сал ауруы) салдарынан болатын майтабандық. Екі немесе бір аяқтың ортан жілік бұлшық еттері мен қысқа бұлшық еттерінің сал ауруының нәтижесінде, орталық және шеткі жүйке жүйесінің бұзылыстарынан пайда болады;
- статикалық майтабандық – табан деформациясының ең көп тараған түрі. Ұзақ уақыт бойы түрегеп тұрып істелетін жұмыстың, артық салмақтың, эндокринді бұзылыстар салдарынан болады.
Майтабандықтың салдарынан балаларда төмендегідей қиындықтар туындауы мүмкін. Табанның аса маңызды қызметі – амортизация қабілеті – бұзылады. Нәтижесінде жүріп, жүгіру кезіндегі дене тербелісі сирақ, ұршық буындары мен омыртқаға беріледі. Буындарға ұзақ уақыт салмақ түскендіктен қабынулар нәтижесі артрозға алып келуі мүмкін. Майтабандықтың омыртқаға тигізетін әсерінен омыртқа қисайып, сколиоздың дамуы мүмкін. Ал аяқтың шаршап ауырсынуы, бас ауыруы болашақта баланың сабағының нашарлауына септігін тигізеді.
Майтабандықтың бар екенін дәрігерге бармай тұрып қалай анықтауға болады?
Негізі майтабандықты ортопед дәрігер анықтайды, алайда үй жағдайында қарапайым тест арқылы сіз балаңызда майтабандылықтың бар-жоқтығына көз жеткізе аласыз. Тестті жасау (плантография) үшін баланың табанына өсімдік майын жағып, таза парақтың бетін басқызасыз. Нәтижесінде бала табанының ізі алынады. Осы іздің түріне қарай майтабандық анықталады. Егер де із жалпақ, яғни табанның бүкіл беті із болып түссе – балаңызда майтабандық бар деген сөз. Майтабандылығы жоқ адамның ізінде табанның ортаңғы ойығы оның енінің 2/3 бөлігін алды. Майтабан адамда ондай ойық мүлдем болмайды.
Жүре пайда болатын майтабандылыққа әсер етуші факторлар:
- Баланың артық салмағы.
- Сапасы төмен аяқ киім кию (тым жұмсақ немесе қатты табанды аяқ киім, резеңке аяқ киім, өкшесі тым биік немесе өкшесі жоқ аяқ киім).
- Баладағы мешел ауруы және кальций мен фосфор алмасуының бұзылуы.
- Теріс бітіп кеткен сыну.
- Ауыр жарақат алып, ұзақ уақыт төсек тартып қалу.
- Буындардың тым көп қимылдауы.
- Ауыр көтеру (мысалы: бала кезінде өзінен кейінгі іні қарындастарын көтеру).
- Балетпен тым ұзақ уақыт шұғылдану.
Майтабандықты емдеу
Бұл ауруды емдеудің негізігі мақсаттары: табандағы ауырсынуларды жою, аяқтың бұлшықеттері мен сіңірлерін күшейту және табанның қызметін қалпына келтіру. Майтабанды емдеудің негізгі екі әдісі бар: хирургиялық жолмен (операция) және керітартпа жолмен.
Майтабандықтың алдын алу
Балалардағы майтабандықтың алдын алу үшін келесі жаттығулар кешені қолданылады:
- Еден үстінде оқтау немесе кішігірім допты табанмен домалатып сырғанату.
- Еденнің үстіне жұмсақ қағаз төселеді. Соны табанмен қысып умаждау керек.
- Еденнің үстіне шашылып тасталған заттарды табанымен алып, бір орыннан екінші орынға тасымалдау.
- Табанмен сыртқа және ішке қарай шеңберлі қозғалыстар жасау.
- Екі табанының арасына допты қысып көтеру.
- Табанының ұшымен, өкшесімен және табанның ішкі шетімен кезектеп жүру.
- Бұжырлы бетте жүру (массажды кілемше, құм, жұмыр тас).
- Бөрене үстінде жүру, арқан бойына өрмелеу.
 |
Ахметова Гульнара Саимбековна,
03.05.1981 г.р. учитель-логопед кгу «школа-интернат «ақ ниет» для детей с особыми образовательными потребностями» управления образования восточно-казахстанской области с 04 января 2017 года.
|
Уақыт өте келе сөйлеу ақаулары өздігінен жоғалады деп ойламаңыз. Оларды жеңу үшін жүйелі, ұзақ түзету жұмыстары қажет, онда ата-аналарға маңызды рөл беріледі, өйткені бала үйде жақын адамдарымен көбірек уақыт өткізеді. Ата аналар баланың сөйлеу қабілетінің бұзылуына дұрыс көзқарасты қалыптастыруы керек:
— баланы дұрыс сөйлемегені үшін ұрыспау;
— қате айтылымды кедергісіз түзету;
— сабақта баланың оң көзқарасын жүзеге асыру, сәттілік жағдайын жасау.
Сонымен қатар, ата-аналардың өздері сөйлеу аппаратын дұрыс дыбысталуға дайындау үшін балаға қарапайым артикуляциялық жаттығуларды орындауды және көрсетуді үйренуі керек. Ата-аналар үй тапсырмасын орындауға ерекше назар аударуы керек.
Логопед кеңестер, ескертулер мен ұсыныстарды жеке жазады.
Логопедтің ата аналармен өзара әрекеттесуінің негізгі формасы- үй тапсырмасы дәптері болып табылады
Бұл баланы дұрыс сөйлеуге үйретуге арналған көрнекі құрал, онда дыбыстардың артикуляциясы, ерін мен тілге дайындық жаттығулары, дауыстың дамуы, тыныс алу, саусақтардың ұсақ моторикасы туралы қысқаша, қол жетімді сипаттама беріледі, дыбыстардың белгілері мен суреттері сызбалық түрде сызылады.атау, бояу, есте сақтау.
Дәптер «сенім телефоны» ретінде қызмет етеді – ересек адам оған баланың тапсырмаларын орындауға қатысты кез-келген сұрақ жаза алады.
Үй дәптерлерінде жұмыс істеу ережелері
* дәптерлер әр логопедиялық сабақтан кейін алынады;
* қолдың ұсақ моторикасын дамытуға арналған тапсырмалар (сурет салу, көлеңкелеу және т. б.) қарындаштармен орындалады;
- барлық сөйлеу материалдары пысықталуы керек, яғни ата-аналар баланың тапсырманы дұрыс және нақты орындауына, тіпті жаттау арқылы да қол жеткізуі керек;
- тапсырмалар балаға оқылуы керек;
* барлық тапсырмалар соңына дейін орындалады.
Сөйлеу тілі дағдыларын қалыптастыру бойынша логопедтің ата-аналарға арналған кеңесі
Баланың сөйлеу тілін түзетуде және жан-жақты дамытуда педагогикалық-түзету жұмысының үзілмегені абзал, яғни жыл көлемінде мектепте де, үй жағдайында да максималды түрде көмек көрсету қажет.
Сондықтан ата-аналардың негізгі қағидаларды ескергені жөн:
- Ересектер өз сөйлеу тіліне мән берген дұрыс, себебі, баланың сөйлеу тіліне, оның лексикалық және грамматикалық сөйлеу жағының қалыптасуына әсерін тигізеді.
- Баланың күнделікті өмірін дұрыс құрастырылған мағыналы сөйлемдермен толықтырған жөн: әр сөздің аяғын толық аяқтап, сөйлеу барысындағы әр сөздің дұрыс айтылуын, естілуін қадағалау қажет.
- Сонымен қатар, айтылған ойдың мағынасына да көңіл бөлген абзал, әсіресе күнделікті атқарылатын іс-әрекет, қимыл-қозғалыстарға байланысты етістіктер балалардың сөйлеу жүйесінің қалыптасуына ықпалын тигізеді.
- Ауызша сөйлеу тілі барысында кездесетін сөз тіркестерін, жалғау мен жұрнақтарды да дұрыс құрастырып, қолдану керек.
- Балалардың жас ерекшеліктеріне, жеке басының мүмкіндіктерін, есту қабілетінің деңгейін ескере отырып, олардың ауызша сөйлеу тілдерін дамыту, қалыптастыру қажет.
- Демалыс уақыттарында да түзету жұмыстарын жалғастырған дұрыс. Үнемі артикуляциялық жаттығуларды, тыныс алу жаттығуларын, ұсақ саусақ моторикасын дамытуға арналған жаттығуларды орындап отыру керек. Логопедиялық іс-тәжірибеде түзету жұмыстарын демалыс уақытында орындамай, салғырттық танытатын жағдайлар жиі кездеседі. Бұл кезеңде бала үйренген сөйлеу дағдыларын ұмытады, қайта логопедиялық – түзету жұмыстарын қайталау қажет болады. Аталған жағдай болмас үшін, демалыс уақыттарында барлық берілген тапсырмаларды орындап отыру ұсынылады.
Құрметті ата-аналар! Балаңыздың жан-жақты дамуына және қиындықты жеңуіне көмектесіңіз!
ШҚО ББ «Ақ ниет» мектеп-интернаты» КММ КГУ «Школа-интернат «Ақ ниет» УО ВКО
Сөйлеу қабілеті бұзылған балалармен жұмыс жасауда түзету мамандары және пән мұғалімдеріне арналған ұсыныстар
Данные рекомендации были разработаны на основании приказа Министра просвещения Республики Казахстан № 385 от 31 августа 2022 года «Об утверждении Типовых правил деятельности организаций дошкольного, начального, основного среднего, общего среднего, технического и профессионального, послесреднего образования, специализированных, специальных, организациях образования для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, организациях дополнительного образования для детей и взрослых» приложения 6, п.71 «Специальными условиями обучения для детей с нарушениями речи» являются:
1) Оказание логопедической помощи на всех уроках и во внеурочное время с соблюдением речевого режима.
2) Оказание психологической помощи детям с нарушениями общения и поведения.
3) изучение второго и третьего языка с учетом уровня речевого развития учащихся.
Ескерту: Мұғалімдер логопедпен бірлесе оқушылардың тілдік бұзылыстарын түзетуде және тілдік емес функцияларды (моторика, зейін, ойлау, есте сақтау) дамытуда жұмыс атқарады. Сонымен қатар, мұғалімдер де тілдік бұзылыстың мінездемесін, оны түзетудегі негізгі әдіс-тәсілдерді меңгеруі қажет.
- Сөйлеу тілі бұзылған оқушылармен жұмыс барысында, мұғалім үнемі өзінің сөйлеу мәнеріне, сөйлеу тілінің анықтылығына мән беруі қажет, себебі мұғалімнің сөйлеу тілі оқушы үшін үлгі, оның дұрыс лексикалық және грамматикалық түрде сөздер мен сөйлемдер құрауына себеп болады.
- Сөйлеу тілі бұзылысы бар оқушыларды күнделікті сауатты сөйлеу тілімен қамтамасыз ету қажет.
- Жазу жұмысы барысында мұғалім әр сөздің оқылуына, айтылуына ерекше мән бергені дұрыс, себебі жазу барысында оқушы қалай естиді, сол қалпында жазып, грамматикалық қателер жіберуі мүмкін.
- Сөйлеу ақаулығы бар оқушымен жұмыс барысында мұғалім дауысты дыбыстарды анық дыбыстап, асықпай сөйлеуі қажет.
- Инклюзивті білім жүйесіндегі оқушылармен жұмыс істеуде, мұғалім сол сыныптағы ерекше оқу түрін қажет ететін оқушылардың жеке ерекшеліктерін, білім деңгейін, талабын ескеруі керек.
- Ерекше оқу түрін қажет ететін оқушының әрқайсысына сабақ үстінде, сабақтан тыс уақыттарында оқушының мүмкіндігін ескере отырып, жекелей көмек көрсетілуі қажет.
- Сынып жетекшілер және пән мұғалімдері ерекше оқу түрін қажет ететін оқушының толық диагнозы және жеке ерекшеліктерімен таныс болулары қажет.
- Педагогикалық түзету жұмыстары тек түзету мамандарымен ғана емес, пән мұғалімдері тарапынан да көрсетілу керек.
- Сөйлеу ошақтары саусақтардың ұшында орналасқандықтан, әсіресе бастауыш сынып сабақтарында ұсақ саусақ моторикасын дамытуға қатысты жаттығулар орындалу қажет.
- Сөйлеу тілі бұзылысы бар оқушылардың барлығында сөздік қордың жетіспеушілігі және байланыстырып сөйлеудің төмендігі кездеседі, сол себепті барлық пән мұғалімдері сабақ жоспарын құрастыру барысында осы аталған мәселелерді ескеруікерек.
Рекомендацииспециалистам коррекции и педагогам-предметникам в работе с детьми с нарушением речи
Примечание: Педагоги совместно с учителем- логопедом участвуют в исправлении у обучающихся речевых нарушений, а так же связанных с ними неречевых функций (моторика, внимание, мышление, память). Кроме того учитель должен учитывать характер этих нарушений и владеть основными приемами коррекционного воздействия и уметь исправлять их.
- Во время занятий педагог должен уделять постоянное внимание собственной речи, так как высказывания взрослых являются образцом для правильного, а зачастую неправильного развития лексической, грамматической сторон речи.
- Наполнить повседневную жизнь учащихся грамотным речевым общением.
- Во время письменной работы педагог должен четко проговаривать окончания слов, дать учащимся возможность услышать изменение звучания слов в различных контекстах, правильно употреблять грамматические формы и т. д.
- Во время устной работы педагог должен говорить с учащимися, имеющие речевые патологии, медленно, плавно, а иногда почти нараспев.
- Во время подготовки к занятиям в классах инклюзивного обучения педагоги-предметники должны учитывать уровень знания, умения, личные особенности обучающихся с особыми образовательными потребностями.
- На каждого обучающегося с особыми образовательными потребностями во время уроков педагоги должны оказать дифференцированный и индивидуальный подход.
- Классный руководитель и педагоги-предметники должны быть ознакомлены полностью с диагнозами учащихся с особыми образовательными потребностями.
- Коррекционно-педагогическую поддержку должны оказать не только специалисты коррекции, но и учителя-предметники на всех своих занятиях.
- Так как все речевые зоны находятся на кончиках пальцев рук, на уроках должны выполняться упражнения на развитие общей и мелкой моторики рук.
- У всех обучающихся с речевой патологией очень скудный словарный запас, поэтому на своих занятиях педагог-предметник должен включить задания на развитие словарного запаса и развитие связной речи.
Рекомендации учителя-логопеда родителям по развитию правильных речевых навыков.
Для успешной коррекции речевых отклонений и всестороннего развития детей необходимо максимально обеспечить непрерывность процесса обучения воспитанников в школе и закрепления полученных навыков дома.
Поэтому родителям необходимо придерживаться ряда правил:
1. Уделять постоянное внимание собственной речи, так как высказывания взрослых являются образцом для правильного, а зачастую неправильного развития лексической, грамматической сторон детской речи.
2. Наполнить повседневную жизнь детей грамотным речевым общением:
в собственной речи четко проговаривать окончания слов, дать ребенку возможность услышать изменение звучания слов в различных контекстах, правильно употреблять грамматические формы и т.д;
3. Обращать внимание детей на смыслообразующие элементы речевой системы — глаголы, на примерах из повседневной жизни, учить детей дифференцировать их по смыслу;
4. Привлекать внимание детей к правильному пониманию н употреблению пространственных предлогов в контекстной речи и изолированно;
5. Развивать восприятие и воспроизведение устной речи, с учетом состояния слуховой функции учащихся, их речевого развития, индивидуальных особенностей.
6. Продолжить работу во время каникул. Постоянно выполнять артикуляционные, дыхательные упражнения. Развивать мелкую моторику. В логопедической практике много случаев, когда каникулярный период «отбрасывает» положительные результаты коррекции на несколько шагов назад. После продолжительного отпуска часто ребенок приходит с прежними речевыми проблемами. За время отдыха он потерял сформированные навыки, недостаточно закрепленные.
Уважаемые родители! Помогите своему ребенку в его развитии, в преодолении трудностей!
 |
Еңсебаева Сәуле Құрманғалиқызы,
07.12.1979 ж.т. 2016 жылдың 21 қарашасынан бастап Шығыс Қазақстан облысы білім басқармасының «Ақ ниет» мектеп-интернаты» КММ тифлопедагог-мұғалімі. Педагог- модератор Жалпы педагогикалық өтілі-20 жыл. Негізгі функционалдық міндеттері: оқытудың ерекше түрін қажет ететін оқушылармен оқу-түзету жұмыстарын жүзеге асыру. Білім алушыларды тексеру, көру қабілетінің бұзылу құрылымы мен дәрежесін анықтау, көру анализаторларын түзету әдістерін қолдану. Оқу жоспарына және оқу процесінің кестесіне сәйкес білім беру бағдарламаларын іске асыру. Білімі: Жоғары, Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті 1996-2001жыл, «Психология» дипломы бойынша мамандығы ,қосымша біліктілігі «әлеуметтік-құқықтық саладағы психолог-кеңесші», С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті 2012-2014жыл, «Дефектология» дипломы бойынша мамандығы, біліктілігі «Олигофренопедагог», бакалавр. Курстық дайындық:» Қазақстан Республикасында арнайы (түзету) білім беру жағдайында педагогтердің кәсіби құзыреттіліктерін дамыту «Қазақстандық өңіраралық біліктілікті арттыру орталығы, алматы қ., 2017 ЖЫЛ;» түзету жұмыстарының түрлі кезеңдерінде мүмкіндіктері шектеулі балаларды психологиялық-педагогикалық сүйемелдеудің мазмұны мен тәсілдері», 2017 ЖЫЛ. «Ерекше білім беру: теория,практика, тәжірибе» Халықаралық ғылыми-практикалық конференциясы
|
КӨРУ ҚАБІЛЕТІ НАШАР ОҚУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН ГИМНАСТИКА.
1.Көзіңізді мүмкіндігінше қатты қысып, терең дем алыңыз. Мойын, бет, бас бұлшықеттерін қатайтыңыз. Деміңізді 2-3 секунд ұстап тұрыңыз, содан кейін тез дем шығарыңыз, дем шығару кезінде көзіңізді кең ашыңыз. 5 рет қайталаңыз.
2.Көзіңізді жауып, суперциклді доғалар мен көз розеткаларының төменгі бөліктерін дөңгелек қимылмен уқалаңыз.
3.Көзіңізді жұмып, қастарыңызды босаңсытыңыз. Көз алмаларын солдан оңға және оңнан солға бұрыңыз. 10 рет қайталаңыз.
4.Бас бармағыңызды 25-30 см қашықтықта қойыңыз. көзден екі көзді саусақтың ұшына 3-5 секунд қараңыз, бір көзді 3-5 секундқа жабыңыз, содан кейін қайтадан екі көзбен қараңыз, екінші көзді жабыңыз. 10 рет қайталаңыз.
5.Саусақтарыңызды екі шекеңізге салыңыз, оларды аздап қысыңыз.10 рет тез және оңай жыпылықтаңыз. 2-3 терең дем алып, көзіңізді жұмып, демалыңыз. 3 рет қайталаңыз.
КӨЗІЛДІРІКПЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ ЕРЕЖЕЛЕРІ.
- Көзілдірік кию режимін міндетті түрде орындаңыз.
- Көзілдірікті тек құтыға сал.
- Көзілдірікті екі қолыңызбен алыңыз және киіңіз.
- Көзілдірікті екі қолыңызбен қойыңыз.
- Көзілдіріктің тазалығын қадағалаңыз. Көзілдірікті сумен жуып, таза орамалмен немесе сүлгімен сүрт.
- Сақ болыңыз. Көзілдірік тастамаңыз.
- Көзілдірікті сындырмау және көзге зақым келтірмеу үшін күресіңіз.
- Сынған, немесе пайдаланылған басқа адамдардың көзілдірігін пайдаланбаңыз.
«КӨЗІҢДІ САҚТА»ЖАДЫНАМАСЫ.
- Көзіңізді қолыңызбен сүртпеңіз.
- Бетіңізді тек таза сүлгімен сүртіңіз.
- Қауырсындар мен өткір заттарды абайлап ұстаңыз. Көз алдыңызға өткір заттарды салмаңыз.
- Көзге қауіпті ойындар ойнауға болмайды.
- Егер көз бітеліп қалса немесе ауырып қалса, дереу дәрігерге немесе медбикеге хабарласыңыз.
- Жақсы жарықпен айналысыңыз.
- Кітап пен дәптерді көзден 35 см қашықтықта ұстаңыз, оларды көзге жақын қоймаңыз.
- Кітапты жатып оқымаңыз.
- Оқу кезінде әр жарты сағат сайын 5 минуттық үзіліс жасаңыз.
- Жарылғыш заттармен ойнауға болмайды.
- Қараңғы әйнегі жоқ көзілдірік кимеңіз.
- Теледидарды ұзақ көрмеңіз.
- Компьютерлік ойындарды ұзақ ойнамаңыз.
МИОПИЯҒА АРНАЛҒАН АРНАЙЫ ҰСЫНЫСТАР
* Төменде сипатталған жаттығулар, олардың орындалуы көру дағдыларын дамытуға және көру процесіне қатысатын барлық жүйелерді жаттықтыруға ықпал етеді.
I релаксация жаттығуы:
Көру проблемалары дененің кейбір аймақтарында бұлшықет кернеуі немесе әлсіздікпен бірге жүреді. Миопияда маңдай, жақ, мойын, иық, төменгі арқа және аяқтың бұзауында тұрақты кернеу байқалады.
Стресті жеңілдетудің тамаша тәсілі-массаж. Бұлшық еттерді сергіту, илеу және созу оларды тезірек босаңсытуға мүмкіндік береді.
* Бет массажы.
Саусақтарыңызды бір-біріне ысқылап жылытудан бастаңыз. Жақ сүйектерінен бастаңыз. Қозғалыс иектен басталып, құлақтың артында және астында аяқталуы керек. Аузыңызды бірнеше рет ашып, жауып, позевать пайдалы. Содан кейін бетіңізді мұрын көпірінен щек сүйектеріне, содан кейін храмдарға қарай бастаңыз. Біз қастарға барамыз-қастардың ортасынан ұзын үтіктеу қозғалыстарымен суперциклді доғалар бойымен сыртқа қарай. Саусақтардың ұштарын пайдаланып, қастарды созыңыз, сонымен қатар оларды бас бармақ пен сұқ саусақпен қысып, сыртқа қарай тартыңыз. Қастардың астындағы және үстіндегі аймақтарды уқалаңыз, соңында маңдайыңызды ұзын соққылармен созыңыз. Массаж жасаған кезде қозғалыстар баяу және еркін болуы керек. Массаждың ең жақсы уақыты – түскі астан кейін немесе кешке.
* Мойын бұлшықеттерін нығайту.
Мойын басы мен денесін өмірлік маңызды органдармен мобильді түрде байланыстырады, онсыз көздің қалыпты жұмыс істеуі мүмкін емес. Біздің көру қабілетіміздің қалыпты жұмысы мойын бұлшықеттерінің жағдайына байланысты. В. Л. Томсон былай деп жазды:»әлемдегі ең жақсы қан көзге көмектесе алмайды, егер бастың барлық бөліктеріндегі қан айналымы мойын бұлшықеттеріндегі кернеуге кедергі келтірсе».
Мойындағы қалыпты қан айналымын қалпына келтіріп, бұлшықеттерді келесі жаттығулар арқылы босаңсытуға болады:
1) басын алға – артқа еңкейтіңіз. Баяу орындаңыз. Қайталау-12 рет. Тегіс және баяу кернеу.
2) бастың солға – оңға еңкеюі. Тікелей алдыңызға қарап, басыңызды солға немесе оңға еңкейтіңіз, оны иығыңызға басыңыз.
3) бастың айналуы. Басыңызды еңкейтпей, оны баяу солдан оңға қарай бұраңыз, керісінше, мойын бұлшықеттерінің кернеуі артады.
4) басын айналдыру. Әр басына 3-4 рет.
5) мұрынға жазу. Көзіңізді жұмып, мұрынның ұшын қарындашпен қолданып, оларға ауада бірдеңе жазыңыз.
II жаттығу. Пальминг:
Миопия әрқашан алыстағы заттарды қарау қажет болған кезде көзде пайда болатын кернеумен байланысты. Кернеуді жеңілдету үшін келесі «Пальминг»жаттығуын орындау ұсынылады. Көзіңізді жауып, алақандарыңызбен бүктелген шыныаяқпен жабыңыз, сонда саусақтар маңдайдың ортасында қиылысады; көзге тигізбеңіз, тіпті оларға қысым жасамаңыз.
III жаттығу. Моргание:
Еркін жыпылықтау қысқа уақыт ішінде көзді босаңсытады, көз бұлшықеттерін созады, көз алмаларын уқалайды және оқушының тарылып, кеңеюіне әкеледі. Күн ішінде мүмкіндігінше жиі жыпылықтау ұсынылады. Әрбір тыныс алу және дем шығару үшін жыпылықтаңыз.
Броктың IV жаттығуы:
Бір-бірінен 20 см қашықтықта оған байланған түрлі-түсті моншақтармен немесе түймелермен ұзындығы шамамен 3 м шнур қажет. Бірінші моншақ шілтердің ұшынан 30 см қашықтықта болуы керек. Екінші ұшын есіктің тұтқасына көз деңгейінде байлаңыз. Бос ұшын саусақтарыңызға орап, оны мұрынның ортасына қарай тартыңыз. Көру қабілетін моншақтарға бағыттай отырып, әр моншақта 30 секунд тоқтай отырып, өзіңізді шілтер бойымен баяу жылжытыңыз. Соңына жеткенде, көзді сол жолмен артқа қарай жылжытыңыз. Содан кейін бірнеше рет» секіріңіз » ең жақын моншақтан алыс және керісінше.
V жаттығу жаттығулары:
1) көзді оңға және солға айналдыру жаттығулары;
2) көздің жоғары, оңға, солға, диагональ бойынша қозғалысы;
3) көздер жабық болған кезде жоғарғы қабаққа үш саусақпен жеңіл басу;
4) қарқынды көзді қысу;
5) қашықтық үшін белгіленген көзілдіріктегі бала терезенің жанында терезе әйнегінен 30-35 см қашықтықта болады, осы шыныда, осы шыныда көз деңгейінде диаметрі 3-5 мм дөңгелек белгі бекітіледі.
Алыста бекітуге арналған зат (үй, ағаш) жоспарланған, содан кейін кезек-кезек әйнектегі белгіні, содан кейін осы затқа аударады. Жаттығу ай сайын күніне 2 рет 10-15 күн циклмен жүргізіледі.
6) ұзындығы 35-30 см сызғыш алынады, картоннан ракетка тәрізді фигура кесіледі, ракетка сызғыш бойымен еркін қозғалуы үшін соңғысының тұтқасына көлденең ойық жасалады, ракеткаға көз деңгейінде диаметрі 1,5-2 мм «С» әрпі түрінде белгі орнатылады. жаттығулар келесідей жүргізіледі: бір көзді таза таңғышпен жабыңыз, ал ракеткаға көлденең жолақ салыңыз. басқасының алдына сызғыш қойылады-ракетка сызғыштың соңында орналасқан — «С» әрпі анық көрінеді, содан кейін «С» әрпі «О» әрпіне айналғанша ракетканы баяу көзге қарай жылжытыңыз, содан кейін ракетканы «С»әрпінің айқын көрінісіне дейін қайтадан итеріңіз. Жаттығулар әр көзбен 10-15 рет күніне 2 рет 1 ай циклмен қайталанады.
Есіңізде болсын:
- Баланың көзінен кітапқа дейінгі қашықтық кемінде 30-35 см болуы керек;
- Қарқынды визуалды жүктемеден кейін әр 15-30 минут сайын үзіліс жасау ұсынылады;
- Теледидарды күніне 15 минуттан артық көру;
- Жүзу әсіресе пайдалы;
- Егер көзілдірік жазылса, оларды кию керек. Көзілдірікті дәрігердің нұсқауымен қатаң түрде кию-бұл емдеу, визуалды жайлылық жасау, миопияның дамуын болдырмау.
Әйкен Е.
Ата-аналарға арналған тәрбиенің алтын ережелері
* Балаңызды жақсы көріңіз және ол ешқашан күмәнданбасын.
* Баланы барлық артықшылықтары мен кемшіліктері бар етіп қабылдаңыз.
* Баланың ең жақсысына сүйеніңіз, оның мүмкіндіктеріне сеніңіз.
* Балаңызды түсінуге тырысыңыз, оның ойлары мен сезімдерін қараңыз; өзіңізді жиі орнына қойыңыз.
* Баланың жетістігі үшін жағдай жасаңыз; оған күшті, шебер, табысты сезінуге мүмкіндік беріңіз.
* Баладағы орындалмаған армандарыңыз бен тілектеріңізді жүзеге асыруға тырыспаңыз.
* Есіңізде болсын, оларды сөздер емес, жеке мысалдар тәрбиелейді.
* Балаңызды әсіресе басқа балалармен салыстырмаңыз, оларды үлгі етпеңіз. Есіңізде болсын, әр бала ерекше және ерекше.
* Бала сіз қалағандай өседі деп сенбеңіз.
* Есіңізде болсын, сіз баланы тәрбиелеуге жауаптысыз.
Ата-аналарға мотивация туралы жадынама